W najbliższych dniach rozpoczną się pierwsze prace związane z realizacją zadania polegającego na budowie parku, który powstanie w otoczeniu Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w Czechowicach-Dziedzicach na terenie Osiedla Tomaszówka.

Na razie będą to wstępne roboty porządkowe, umożliwiające zaplanowane na początek sierpnia prace geodezyjne.

Zadanie pn. „Podniesienie jakości życia mieszkańców poprzez rozwój terenów zielonych w Gminie Czechowice-Dziedzice - MOSIR” realizowane będzie w trybie „zaprojektuj i wybuduj” w ramach umowy zawartej dnia 24.06.2020 r. firmą AKG Architektura Krajobrazu Sp. z o.o. z siedzibą w Brzeziu. Teren parkowo-rekreacyjny przy czechowickim MOSiR ma być gotowy do 29 października 2021 roku.

- Z uwagi na planowane na początek sierpnia tyczenie geodezyjne wykonawca poinformował, że zamierza przystąpić do czyszczenia terenu w rejonie projektowanych ciągów pieszych i cieku wodnego z porostów, krzewów i powalonych w tym rejonie drzew i gałęzi – informuje Wydział Inwestycji i Zarządu Dogami Urzędu Miejskiego w Czechowicach-Dziedzicach - Prace przygotowawcze wykonawca planuje rozpocząć po 20 lipca br.

Zagospodarowanie terenów zieleni (terenów rekreacyjno-sportowych) zlokalizowanych na terenie MOSiR-u i utworzenie Parku Szwajcarska Dolina będzie realizowane w oparciu o opracowaną przed przeszło trzema laty kompleksową koncepcję zagospodarowania terenów rekreacyjno-sportowych MOSiR-u. Cały teren MOSiR-u, oprócz zlokalizowanych na jego terenie obiektów kubaturowych o funkcji głównie sportowej, ma służyć mieszkańcom gminy jako teren zieleni urządzonej (teren rekreacyjny o wysokich walorach przyrodniczych, służący do wypoczynku w otoczeniu zieleni).

Przypominany, że na budowę dwóch parków – tzw. Szwajcarska Dolina przy MOSiR, na terenie Osiedla Tomaszówka oraz przy ulicy Królowej Jadwigi, na terenie Osiedla Barbara, Gmina Czechowice-Dziedzice otrzymała dofinansowanie z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej NFOŚiGW w wysokości blisko 8 milionów złotych. Dzięki temu budowa obu parków, o łącznej powierzchni 10 ha, zostanie w około dwóch trzecich sfinansowana ze środków spoza budżetu gminy.

IZD/UM, ŁP

***

Park Szwajcarska Dolina ma mieć osiem hektarów powierzchni, z czego aż pięć zagospodarowanych. Główną część parku stanowić będzie obszar o powierzchni około 1,74 hektara, najbardziej wysunięty na południe. Teren – ograniczony ulicami Łukową, Ignacego Łukasiewicza oraz ulicą Szwajcarska Dolina – w północnej części płynnie przechodzić będzie w tzw. park nad strumieniem, natomiast od zachodu przylegać do niego ma tzw. polana piknikowa. Główne wejście zostało zaplanowane od strony skrzyżowania ul. Łukowej i I. Łukasiewicza, a przyjmie ono postać utwardzonego placu głównego. Skwer będzie wykonany z ozdobnych płyt betonowych, a jego funkcja zostanie wzbogacona fontanną posadzkową, stanowiącą zarówno element dekoracyjny jak i miejsce zabaw w dla dzieci w okresie letnim. Przestrzeń placu zostanie uzupełniona elementami małej architektury w postaci ławek, koszy oraz ekranów ekspozycyjnych umożliwiających organizację czasowych wystaw plenerowych.

W środkowej części zaplanowano wykonanie rozlewiska w postaci stawu rekreacyjnego o charakterze naturalnego zbiornika. Staw będzie stanowił początek strumienia, biegnącego dalej w formie kaskad przez cały obszar parku nad strumieniem. Dno oraz skarpy rozlewiska zostaną uformowane w sposób umożliwiający przejęcie i ewentualne okresowe retencjonowanie wody z istniejącej kanalizacji deszczowej. W jednej ze skarp stawu zaprojektowany ma zostać wylot brzegowy obłożony narzutem kamiennym. Rozlewisko ma mieć naturalny charakter – jego skarpy będą zróżnicowane i pokryte kamieniami o zmiennych gabarytach na całej powierzchni. W miejscach szczególnie eksponowanych zastosowane mają zostać ozdobne głazy i skały, a całość ma uzupełnić wykonanie nasadzeń roślinności wodnej. W miejscu wypływu strumyka ze stawu zaplanowano wykonanie pieszej kładki o konstrukcji drewnianej.

W przestrzeni całego parku zaplanowano wykonanie ścieżek pieszych o różnorodnych nawierzchniach, m.in. mineralnej i utwardzonej z kostki brukowej. Ścieżka brukowa o szerokości 3 metrów przyjmie formę zamkniętego pierścienia opartego na kształcie trójkąta, oplatającego park, wzdłuż którego zaplanowano urządzenia edukacyjne dla dzieci. Pozostałe połączenia komunikacyjne, jak i poszczególne wejścia do parku zostały pomyślane w postaci dwumetrowej szerokości ścieżki o nawierzchni mineralnej, swobodnie wijącej się po terenie. Wzdłuż tych ścieżek zaplanowano montaż urządzeń tzw. ścieżki zdrowia. Dodatkowo w przestrzeni całego parku wyznaczona zostanie ścieżka edukacyjna wyznaczona w terenie poprzez tablice edukacyjne o różnorodnej, interesującej tematyce.

Druga część założenia parkowego to tzw. park nad strumieniem. Główną ideą funkcjonowania tego obszaru, jak również jego osią kompozycyjną ma być utworzenie naturalnego strumienia płynącego przez cały obszar o obszarze 2,13 hektara. Staw w parku głównym – jak i cały strumień – będzie zasilany wodą z kolektora kanalizacji deszczowej biegnącej przez teren parku i – w zależności od okresowej ilości wód opadowych (pory deszczowej lub suchej) – będzie przyjmował postać płynącego strumienia lub suchej rzeki. Strumieniowi nadana zostanie forma cieku nieuregulowanego, płynącego w formie kaskad po skałach i gruboziarnistych aluwiach, miejscami meandrującego, o korycie wciętym w teren, co pozwoli podkreślić ekologiczny charakter terenu i pozwoli na wyeksponowanie jego przyrodniczej wartości. Założenie renaturalizacji strumienia, który kiedyś występował w tym obszarze, ma na celu ochronę i odtworzenie bioróżnorodności oraz wprowadzenie dydaktyki ekologicznej. Bioróżnorodność jest jedną z istotnych cech krajobrazu terenu powstającego parku i polega na jego strukturalnym zróżnicowaniu, a dla jej zachowania najcenniejsze tutejsze ekosystemy i krajobrazy mają być objęte prawnymi formami ochrony przyrody, podobnie jak parki krajobrazowe i inne obszary chronionego krajobrazu. Głównym celem jest uchronienie przed zniszczeniem i degradacją wartości przyrodniczo-krajobrazowych parku, tak aby mogły one przez wiele kolejnych lat spełniać funkcje turystyczne i rekreacyjne.

Wzdłuż strumienia na całej jego długości zaplanowano ścieżkę spacerową o nawierzchni mineralnej i szerokości 1,5 metra, która w początkowej fazie prowadzona będzie na skarpie, na wyniesieniu. Mają tu powstać drewniane platformy i podesty, stanowiące dobre punkty obserwacyjne. Przy platformach jak i na całej długości ścieżki zaplanowano wykonanie tablic informacyjnych ścieżki edukacyjnej. W drugiej części terenu (przesuwając się w kierunku północnym) ścieżka schodzić ma na poziom strumienia, a planowane wzdłuż niej podesty drewniane przyjmą formę pomostów i mostków nad strumieniem.

Pomiędzy parkiem głównym a stadionem zaplanowana została polana piknikowa (łąka kwiatowa) w postaci otwartego obszaru wyposażonego w meble piknikowe i leżaki. Polana będzie miała charakter typowo wypoczynkowy – będzie to doskonałe miejsce dla pikników na kocu i obcowania z przyrodą. Polana będzie wykaszana tylko częściowo, a jej duża część ma zostać obsiana mieszanką kwiatową, która – oprócz funkcji estetycznej – będzie pełnić funkcje przyrodnicze i wpływać na bioróżnorodność terenu. Obszar ten ma powierzchnię 0,28 hektara. W ramach polany zaplanowano budowę kręgu ogniskowego dla organizacji spotkań plenerowych, natomiast w jej bezpośrednim sąsiedztwie, na skarpie stadionu miejskiego zaplanowano budowę widowni, służącej dla organizacji zajęć plenerowych dla młodzieży szkolnej tudzież minikoncertów bądź festynów. Dodatkowo przestrzeń została uzupełniona małym placem zabaw z przeznaczeniem dla najmłodszych dzieci.

Kolejna część inwestycji to tzw. aktywna dolina – tereny o charakterze rekreacyjno-sportowym, a obecnie obszar będący nieużytkiem, w większości wręcz niedostępny teren, położony jest w centralnej części MOSiR-u, zajmujący powierzchnię 1,8 hektara. Cała powierzchnia obniżenia terenu – z uwagi na głębokość oraz warunki gruntowe – jest przez większą część roku podmokła, co uniemożliwiało dotąd jakąkolwiek eksplorację. Jest to obecnie znaczącą niedogodnością i bolączką, szczególnie w kontekście atrakcyjnego, centralnego położenia tego obszaru w ramach MOSiR-u. W celu osuszenia terenu zaplanowano budowę systemu drenażu całego terenu zagłębienia, łącznie z odprowadzeniem wód do kanalizacji deszczowej. Po osuszeniu terenu i fragmentarycznej wymianie gruntu, na całej powierzchni doliny zostanie wysiany trawnik sportowy. W wyniku planowanych działań charakter doliny ulegnie całkowitemu przekształceniu, łącznie z planowanymi nasadzeniami na powierzchni skarp.

Na tym obszarze zaplanowano przede wszystkim budowę żwirowej ścieżki edukacyjno-rowerowej, która będzie oplatała całą powierzchnię doliny. Ścieżka o nieregularnych kształtach ma biec pomiędzy drzewami i krzewami w licznych serpentynach, a także po zboczach skarpy doliny. Na całej długości ścieżki zaplanowano montaż tablic informacyjnych ścieżki edukacyjnej. Na południowej skarpie doliny (o najmniejszym kącie nachylenia) zaplanowano górkę saneczkową, z której można będzie korzystać w sezonie zimowym. Jako zamknięcie wąwozu i doliny w kierunku kąpieliska miejskiego zaprojektowano wykonanie mostka w konstrukcji drewnianej pełniącej funkcję kładki dla rowerzystów i pieszych na poziomie górnej skarpy doliny (na ścieżce żwirowej). W celu łatwiejszego dostępu do dna doliny zaprojektowano dwa układy schodów terenowych biegnących w formie serpentyn, co ma umożliwić ukształtowanie poszczególnych stopni w sposób stosunkowo łagodny.

Ostatni obszar to tzw. aleja biegowa – tereny o charakterze rekreacyjno-sportowym. W bezpośrednim styku planowanej inwestycji z przestrzenią stadionu zlokalizowany jest wąski obszar terenu (częściowo biegnący po koronie stadionu), w ramach którego zaplanowano ścieżki asfaltowe służące jako spacerowe, ale również z przeznaczeniem do jazdy rowerowej, na rolkach czy deskorolkach. Powierzchnia tego obszaru to około 1,07 hektara. Bezpośrednio przy ścieżkach asfaltowych, przy boisku treningowym zaplanowano z kolei plac wyposażony w urządzenia siłowni plenerowej.

Wykorzystując skarpę stadionu, na fragmencie bezpośrednio przylegającym do polany piknikowej zaplanowano wykonanie stopni – wspomnianych już siedzisk terenowych, mogących służyć jako widownia dla organizowanych na polanie imprez plenerowych czy przedstawień.

Niezwykle istotną kwestią w projekcie jest uporządkowanie stosunków wodnych na tym doświadczonym w przeszłości licznymi, niszczycielskimi podtopieniami terenie. Na obszarze części parku zakłada się częściową likwidację i przebudowę istniejącej kanalizacji deszczowej oraz wykonanie cieku wraz z systemem piętrzeń umożliwiających retencję wód i tworzenie się rozlewisk wodnych i stawów. W końcowym odcinku ciek przechodzić będzie ponownie w istniejący kanał deszczowy.